Beleidsmakers, planners en ontwerpers hebben vaak moeite met de onzekerheid die inherent is aan langetermijnprocessen. In de studie Oefenen met de Toekomst (2019) heeft het PBL vier scenario’s ontwikkeld voor verschillende toekomsten van stedelijke ontwikkeling,...
Dit rapport, opgesteld door CPB en PBL, behandelt kosten- en batenbegrippen die worden toegepast bij berekeningen voor klimaatbeleid. Het rapport gaat in op de functies die de verschillende kosten-batenbegrippen vervullen en de typen kosten en baten die door deze begrippen...
Dit rapport geeft inzicht in de methode die in de Startanalyse 2020 is gebruikt om het effect van energiebesparing door isolatie van woningen te bepalen. De toegepaste methode is gebaseerd op het gemeten gasverbruik in woningen.
In de Nederlandse MKBA-praktijk worden effecten van onzekerheid over toekomstige ontwikkelingen hanteerbaar gemaakt door deze ontwikkelingen vast te leggen in verschillende scenario’s. Hierbij speelt de gehanteerde discontovoet een belangrijke rol. Deze notitie gaat in op het...
In deze notitie wordt de CO2-uitstoot voor de luchtvaart op de lange termijn verkend aan de hand van twee scenario’s. De uitstoot zal naar verwachting in 2050 hoger zijn dan de huidige uitstoot, ondanks de verwachte verbetering in energie-efficiëntie, met name door de...
De Europese Commissie heeft voorgesteld het Europese klimaatbeleid aan te scherpen. Het PBL heeft de plannen van de Europese Commissie geanalyseerd en verkend wat de mogelijke gevolgen zijn voor het Nederlandse klimaatbeleid. Dit is gebeurd mede op verzoek van het Ministerie...
Het essay Leren institutionaliseren van het PBL in samenwerking met de NSOB geeft inzicht in het leren in netwerken. Hierbij is vooral gekeken naar de netwerken waarin de rijksoverheid participeert als partner met lokale partijen in het kader van de deal-aanpak zoals de Green...
Dit achtergrondrapport geeft een overzicht van de belangrijkste uitgangspunten die zijn meegenomen en beleidsinstrumenten die zijn geanalyseerd bij het opstellen van de Klimaat- en Energieverkenning (KEV) 2020.
In de Klimaat- en Energieverkenning 2020 (KEV) wordt een beeld geschetst van de ontwikkelingen in de energiehuishouding van Nederland tot 2030. Deze ontwikkelingen hebben ook hun weerslag op de energierekening van huishoudens. In dit achtergrondrapport wordt ingegaan op de...
De Klimaat- en Energieverkenning (KEV) heeft in de Klimaatwet een expliciete rol gekregen om de voortgang van het klimaatbeleid te monitoren. Eenmaal per jaar moet de KEV op duidelijke en integrale wijze verslag doen van de volle breedte van het gevoerde klimaat- en...
