Minimumprijs biedt beste kansen voor effectief CO2-emissiehandelssysteem

Het instellen van een minimumprijs voor emissierechten biedt de beste kansen om het Europese emissiehandelssysteem (ETS) te laten functioneren als een effectief instrument in de strijd tegen CO2-uitstoot. Een dergelijke ondergrens zorgt voor een robuuste hogere CO2–prijs. Een blijvend hogere prijs zal bedrijven meer prikkelen om hun uitstoot te beperken en te investeren in duurzame innovaties. Bij een te lage CO2–prijs zal het vaak voordeliger zijn voor bedrijven om emissierechten te kopen dan om te investeren in verduurzaming.

In november 2012 kwam de Europese Commissie met een aantal voorstellen om het functioneren van het ETS structureel te verbeteren. Op verzoek van het ministerie van Infrastructuur en Milieu rekende het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving) de mogelijke effecten van deze voorstellen uit.

Er werden vier soorten opties bekeken:

  1. minder emissierechten uitgeven;
  2. meer sectoren onder ETS laten vallen;
  3. een minimumprijs instellen;
  4. een combinatie van ETS en een CO2-belasting.

Hoewel alle onderzochte opties voor een hogere emissieprijs zorgen, maakt alleen het instellen van een minimumprijs het ETS bestand tegen onverwachte veranderingen in de markt, bijvoorbeeld dat economisch herstel langzamer gaat dan verwacht. Emissiehandelssystemen die recent zijn ingevoerd in Australië en Californië zijn overigens al uitgerust met zo’n prijsstabiliserend mechanisme.

De onlangs door het Europees Parlement verworpen optie om emissierechten tijdelijk uit de markt te houden (het zogenaamde ‘backloading’) zou, volgens een eerdere analyse van het PBL, waarschijnlijk slechts een gering effect hebben op de CO2-prijs, omdat de totale hoeveelheid rechten tot en met 2020 niet verandert.

Het ETS is in het leven geroepen om CO2-emissies in de EU te reduceren door bedrijven recht te geven op een beperkte uitstoot van CO2. De economische crisis in de EU en het beleid voor hernieuwbare energie heeft geleid tot minder emissies en een overschot aan emissierechten. De huidige prijs van emissierechten (rond 3 euro per ton CO2) is daardoor veel lager dan aanvankelijk werd verwacht (ongeveer 30 euro per ton CO2). Hierdoor prikkelt het ETS niet tot (extra) vermindering van de CO2-uitstoot of investeringen in koolstofarme technologieën. Deze technologieën zijn echter noodzakelijk om op de lange termijn tot een emissiereductie van 80% te komen, zoals de EU zich voor 2050 ten doel heeft gesteld.

Gerelateerd

Over het onderwerp:

Fiscale vergroening

Belastingen voor het verminderen van milieuschade door het corrigeren van marktverhoudingen.

Meer over fiscale vergroening