Mogelijke economische gevolgen van herziening Europees emissiehandels-systeem voor Nederland en de EU

Hogere CO₂-prijs door herziening EU ETS

Op verzoek van het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft het PBL onderzoek gedaan naar mogelijke economische gevolgen van de voorstellen van de Europese Commissie voor herziening van het systeem voor emissiehandel van de Europese Unie (EU ETS) voor de periode na 2020. Een belangrijk onderdeel van deze voorstellen is dat de hoeveelheid emissierechten afneemt, waardoor de prijs van emissierechten zal toenemen. De extra kosten die dit met zich meebrengt voor bedrijven zullen in de regel worden doorberekend aan de klant. Dat zou ten koste kunnen gaan van productie en werkgelegenheid in de EU.

Economische gevolgen EU ETS beperkt

Eerder onderzoek (zie bijvoorbeeld Martin, Muûls en Wagner (abstract)(2016) heeft laten zien dat de economische gevolgen van de kosten van het EU ETS beperkt zijn. Deze conclusie wordt ondersteund door nieuwe berekeningen met het algemeen-evenwichtsmodel WorldScan. Wanneer landen buiten de EU geen (extra) klimaatbeleid voeren zal de hogere CO₂-prijs leiden tot inkomensverliezen en een lager BBP, maar de effecten zijn kleiner dan 0,05%. Nadelige effecten treden wel op in de meest vervuilende energie-intensieve sectoren zoals de elektriciteitssector en de basismetaalindustrie. De gevolgen voor de werkgelegenheid bestaan vooral uit een verschuiving van ETS-sectoren naar de dienstensector.

Klimaatakkoord Parijs versterkt Europese concurrentiepositie

De berekeningen laten ook zien dat aanscherping van de Europese doelen voor vermindering van de uitstoot van broeikasgassen zelfs gepaard kan gaan met positieve economische gevolgen wanneer landen elders in de wereld de afspraken in het klimaatakkoord van Parijs zullen nakomen. In dat geval verbetert de concurrentiepositie van de Europese industrie. In Nederland neemt de productie en de werkgelegenheid in een aantal energie-intensieve sectoren dan sterker toe dan gemiddeld in de EU.