EU Economisch Modellering Systeem (EU-EMS)

Het EU Economisch Modellering Systeem (EU-EMS), ontwikkeld door het PBL als onderdeel van het Horizon2020 project voor de analyse van Europese Cohesie Beleid en regionale investeringen. Het is een wereldwijd ruimtelijk economisch model dat 62 landen omvat en een gedetailleerde indeling biedt van de EU27 lidstaten en het Verenigd Koninkrijk in 271 NUTS2-regio's. Het model is geschikt voor de analyse van onderwerpen zoals regionale concurrentie, internationale en interregionale handel, sectorale productiviteitsgroei en regionale arbeidsmigratie, effecten van klimaatverandering en klimaatadaptatie. EU-EMS heft de representatie van ruimtelijke interacties zoals handel, investeringen, arbeidsmobiliteit en technologieoverdracht, waardoor het uitstekend geschikt is voor het evalueren van specifieke regionale en sectorale economische effecten van scenario’s en beleidsmaartregelen.

Aard van het model

EU-EMS is gebouwd op het raamwerk van ruimtelijke (AEM) modellering en omvat de representatie van NUTS 2-regio's. Binnen het RAEM-raamwerk zijn de regio's verbonden door handel in goederen en diensten, verplaatsing van factoren en economische activiteit en inkomensstromen. Handel in goederen tussen regio's is kostbaar, omdat er betaald moet worden voor de diensten van de nationale transportsector, wat positieve transportkosten impliceert. Transportkosten in EU-EMS zijn zowel goed-specifiek als gedifferentieerd tussen de herkomst- en bestemmingsregio's. De Nieuwe Economische Geografie (NEG) benadering, ontstaan in de vroege jaren 1990, heeft veel aandacht gekregen vanwege haar argumenten over centraliserende en decentraliserende krachten in de geografische economische ruimte, wat kan leiden tot convergentie of divergentie van regionale inkomens.

Elk Europees land in EU-EMS bestaat uit verschillende NUTS-regio's, die zijn verbonden door interregionale handelsstromen van goederen en diensten, evenals interregionale migratiestromen. Handel vindt plaats tussen de regio's van hetzelfde land en tussen de regio's van twee verschillende landen. Het patroon van interregionale handelsstromen hangt af van de voorkeuren van consumenten voor het kopen van goederen van specifieke bestemmingen en van de prijzen van goederen en bijbehorende transportkosten.

Elke NUTS 2-regio in EU-EMS omvat verschillende economische agenten: verschillende typen huishoudens, productiesectoren, regionale en federale overheid. Huishoudens in EU-EMS zijn gedifferentieerd naar vijf inkomensklassen, wat het mogelijk maakt om hun specifieke consumptiepatronen en spaargedrag vast te leggen. Huishoudens met hogere inkomens consumeren meer luxegoederen en hebben hogere besparingen. Elke regio in het model beschikt over een bepaald niveau van arbeid, woningvoorraad en natuurlijke hulpbronnen. De arbeid/het menselijk kapitaal in een regio hangt af van het initiële niveau in een gekozen jaar en ontwikkelt zich verder volgens de afschrijvingsgraad van menselijk kapitaal en nieuwe investeringen door huishoudens en overheid. Menselijk kapitaal wordt onderscheiden in drie typen op basis van opleidingsniveau (laag, middel en hoog).

Regio's verschillen in het type productiesectoren dat de algehele productieactiviteiten in de regio domineert. Sommige zijn gespecialiseerd in traditionele sectoren zoals landbouw, terwijl andere zijn gespecialiseerd in moderne sectoren zoals financiën en industrie. Deze sectoren worden gekenmerkt door verschillende niveaus van agglomeratie en het belang ervan. Traditionele sectoren ervaren geen agglomeratie-effecten, terwijl moderne sectoren dat wel doen, waardoor sommige sectoren sneller kunnen groeien dan andere.

Het economische groeipercentage in EU-EMS hangt positief samen met investeringen in R&D en onderwijs. Door te investeren in R&D en onderwijs kan elke regio sneller inhalen op de technologisch leidende regio en beter haar technologieën adopteren. Tijdsperiodes in EU-EMS zijn verbonden door besparingen en investeringen. Aan het einde van elke periode sparen huishoudens, bedrijven en overheid in het model een bepaald bedrag. Dit geld gaat naar de investeringsbank, die het verdeelt als investeringen tussen de productiesectoren van de verschillende regio's. De allocatiebeslissingen van de investeringsbanksectoren zijn afhankelijk van de financiële winstgevendheid van de sector.

EU-EMS is een dynamisch model dat analyse van elke periode van de simulatie tijdshorizon mogelijk maakt. Voor elk jaar van de tijdshorizon berekent EU-EMS een reeks verschillende economische en sociale indicatoren, waaronder regionale en nationale BBP, sectorale werkgelegenheid en productiewaarde, regionale werkloosheid, huishoudensinkomens en lonen naar opleidingsniveau evenals interregionale migratie, handels- en kapitaalstromen.

Waarvoor en hoe gebruikt het PBL dit model?

Het EU-EMS model is toegepast voor scenarioanalyse in het Horizon2020 MONROE-project, voor de evaluatie van economische effecten van financiering door de Europese Investeringsbank en voor het beoordelen van de impact van zeespiegelstijging op regionale economieën in de EU. Daarnaast is het model gebruikt om toekomstige regionale economische scenario's voor de EU te ontwikkelen binnen een project voor de Europese Commissie DGREGIO, gericht op 'Uitdagingen voor de ruimtelijke cohesie: een blik op 2035'. Het model evalueert ook de regionale-economische effecten van diverse typen Europees beleid in een project voor de Europese Commissie DGREGIO 'Ruimtelijke effecten van het EU-beleid'. Voor de Toekomstverkenning Welvaart en Leefomgeving (WLO2025) hebben we het EU-EMS-model ingezet om sectorale en regionale ontwikkelingspaden voor de vier WLO-scenario's te creëren.

EU Economisch Modellering Systeem (EU-EMS)

Aard van het model

Waarvoor en hoe gebruikt het PBL dit model?

Voorbeelden van resultaten en studies

Contact

Kenmerken