Concentratiekaarten voor grootschalige luchtverontreiniging in Nederland. Rapportage 2006

Samenvatting

Dit rapport onderbouwt de aannames die voor de zogeheten GCN-kaarten zijn toegepast (GCN = grootschalige concentratiekaarten Nederland). De huidige kaarten van stikstofdioxide, fijn stof (PM₁₀), zwaveldioxide en ozon voor de periode 2010-2020 zijn gebaseerd op het bestaande Nederlandse en Europese beleid. Voor de verkeersgerelateerde emissies zijn de nieuwe verkeersvolumegegevens en emissiefactoren van de Welvaart en Leefomgevingstudie (WLO) van de planbureaus gebruikt. Naast de GCN-kaarten zijn ook concentratiekaarten gemaakt gebaseerd op aanvullend Nederlands en Europees beleid; dat wil zeggen de Europese afspraken voor emissieplafonds (NEC-doelen) in 2010 en de ambitie van de Thematische Strategie, die de plannen voor luchtkwaliteit van de Europese commissie bevat, in 2020.

Concentraties PM₁₀ lager dan eerder aangenomen

Er zijn sterke aanwijzingen dat de concentratie van PM₁₀ in Nederland momenteel 10-15% lager is dan eerder werd aangenomen. Belangrijkste aanleiding hiervoor zijn de gemeten lagere concentraties in de laatste twee jaren en de plausibiliteit die aan deze meetresultaten wordt toegekend. Omdat de resultaten gekalibreerd zijn op deze metingen is dit ook van belang voor de hier gepresenteerde verkenningen.

Op basis van deze lagere concentraties is de omvang van het fijnstofprobleem kleiner dan tot nu toe werd aangenomen. Naar verwachting is het aantal locaties waar in 2010 de Europese grenswaarde voor daggemiddelde PM₁₀-concentraties wordt overschreden, ruim gehalveerd ten opzichte van eerdere schattingen. De resterende knelpunten liggen vooral in de grote steden in de Randstad, in zuidelijk Nederland en langs een aantal drukke snelwegen. Het aantal knelpunten in de nieuwe verwachting is meer dan evenredig lager, omdat er in eerdere schattingen veel locaties waren waar de concentraties net boven de Europese grenswaarde lagen.

Verwachtingen voor overschrijdingen bijgesteld

Momenteel worden de grenswaarden van stikstofdioxide en fijn stof nog op veel snelwegen en een groot aantal straten in steden overschreden. Het oorspronkelijke beeld was dat dit wat betreft fijn stof in de komende 20 jaar nauwelijks zou veranderen. Deze verwachting is nu bijgesteld: de realisatie van de grenswaarde komt eerder binnen bereik. Met extra lokaal, nationaal en Europees beleid kan het probleem tegen 2015 opgelost zijn. De grootschalige concentratiekaarten zijn online beschikbaar bij het MNP.