Reflectie op Cluster Energiestrategieën 2022 (CES 2.0)

Verduurzaming van de industrie is een hoeksteen van het Nederlandse klimaatbeleid. Dit vergt uitbreiding van infrastructuur voor elektriciteit, waterstof, CO2 en warmte. Om de toekomstige behoefte aan infrastructuur aan te geven, zijn Cluster Energiestrategieën (CES’en) opgesteld. Het PBL heeft in samenwerking met TNO en RVO de CES’en geanalyseerd, op verzoek van stuurgroep van het Programma Infrastructuur Duurzame Industrie (PIDI) van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK).

Voor verzwaring van het elektriciteitsnet hebben netbeheerders exactere en concretere cijfers van de industrie nodig dan ze nu krijgen. In het rapport wordt daarom geadviseerd om meer vaart te maken met de ontwikkeling van een beveiligd platform (een datasafehouse). Hierop kunnen individuele bedrijven gevoelige gegevens delen met netbeheerders. Tegelijkertijd is het onvermijdelijk om meer onzekerheid te accepteren over de volledige benutting van toekomstige energie-infrastructuur en om politiek-maatschappelijke afwegingen daarbij een grotere rol te geven.

Flinke emissiereductie mogelijk

Als de plannen in de Cluster Energiestrategieën 2.0 worden uitgevoerd, kan dat leiden tot een afname van de broeikasgasuitstoot met 38 Mton tussen 2022 en 2030. Bij de industrie neemt de uitstoot af met 26 Mton, de andere 12 Mton uitstootreductie slaat neer in andere sectoren, deels ook buiten Nederland. Een belangrijke bijdrage aan de uitstootreductie (17 Mton) komt op het conto van CO2 afvang en -opslag (CCS).

Fors hogere elektriciteitsvraag industrie

Uitvoering van alle plannen in de CES’en zou leiden tot een verdrievoudiging van de industriële elektriciteitsvraag van 40 terawattuur nu naar 134 terawattuur in 2030. Dit zou vragen om een navenante toename van de opwekking van CO2-vrij opgewekte elektriciteit. Circa 45 procent van de toename van de elektriciteitsvraag hangt samen met de productie van waterstof via elektrolyse. Het gezamenlijke elektrolyservermogen in 2030 in de CES’en bedraagt 11 gigawatt, met een elektriciteitsvraag van 44 terawattuur. Circa 30 procent extra elektriciteitsvraag komt van nieuwe bedrijven en datacenters. Circa een kwart van de toename hangt samen met elektrificatie en andere verduurzaming van de huidige industrie, zoals door het toepassen van elektrische boilers, elektrische fornuizen en staalproductie met groene waterstof.

Cluster energiestrategieën voor de industriële clusters in Nederland

Er zijn CES’en opgesteld voor de vijf grote industriële clusters (Noord-Nederland, Noordzeekanaal-gebied, Rotterdam-Moerdijk, Zeeland-West Brabant en Chemelot/Limburg). De overige industrie (aangeduid als cluster 6) had in 2021 een eerste concept opgeleverd, en heeft in maart 2022 de CES 1.0 gepubliceerd. In deze reflectie maken we daarom voor cluster 6 gebruik van de cijfers uit de CES 1.0 uit maart 2022.

Auteurs

PBL Auteurs
Robert Koelemeijer
Overige auteurs
Harry van der Weijde (TNO)
Sebastiaan Hers (TNO)
Moot Goossens (RVO)

Kenmerken

Publicatietitel
Reflectie op Cluster Energiestrategieën 2022 (CES 2.0)
Publicatiedatum
1 december 2022
Publicatie type
Rapport
Aantal pagina's
52
Publicatietaal
Nederlands
Productnummer
4789