Promotie Merel Enserink over landschappen van zonnepanelen
Op veel weilanden zijn zonnepanelen neergezet. Soms detoneren ze enorm, op andere plekken gaan ze op in hun omgeving. Hoe kunnen zonnevelden slimmer worden ingericht? PBL-collega Merel Enserink promoveerde op onderzoek naar grondgebonden zonne-energie onder de titel ‘The rise of solar landscapes. Exploring key activities to advance practices and designing of solar power plants’.
Enserink bezocht voor haar proefschrift vele zonnevelden en werkte bovendien zelf mee aan het ontwerp van enkele. Daarnaast vormden experts en evaluaties bronnen voor haar onderzoek. Haar conclusie: de huidige aanpak van grondgebonden zonne-energie is niet toereikend om energielandschappen te realiseren die recht doen aan de landschappelijke kwaliteit. “De huidige praktijk kent een disbalans tussen techno-economische belangen en sociaal-culturele en omgevingsbelangen”, stelt Enserink. “De omgevingswaarden worden vaak onvoldoende geborgd, waardoor ontwikkelaars deze ‘zachtere waarden’ laten vallen gedurende de bouw, met een soort standaard velden tot gevolg die geen recht doen aan de diversiteit die het Nederlandse landschap kent.”
Uit het onderzoek komen zeven sleutelactiviteiten naar voren die de huidige praktijk een stap verder kunnen brengen. Dat begint bij het samenstellen van een visie voor zonnelandschappen die worden ontworpen in samenspraak met omwonenden en het vaststellen van toetsingscriteria voor bredere maatschappelijke belangen. Naast die participatie moeten belangen en belanghebbenden beter worden afgewogen bij de beslissingen die worden genomen. Ook het versterken van de rol van landschapsontwerp, het organiseren van kwaliteitscontrole en monitoring en het verbeteren van de communicatie binnen de sector kan het eindresultaat fors verbeteren.
Merel Enserink promoveerde aan de Universiteit van Wageningen.
