Geef stadsranden een zelfstandige plek in het regionale omgevingsbeleid

In het omgevingsbeleid wordt beleid geformuleerd voor de stad en het landelijk gebied. De overgang tussen stad en land is geen strakke lijn, maar een dynamische zone. Stadsranden hebben een belangrijke schakelfunctie in het vormgeven en afstemmen van beleid op verschillende bestuurlijke niveaus, zo blijkt uit de nieuwe PBL-studie ‘Stadsranden’. Deze studie geeft handreikingen voor de ontwikkeling van specifiek stadsrandbeleid op lokaal en regionaal niveau.naar storymap

Niet zelden is de kwaliteit van de stadsrand het resultaat van een sectorale afweging van belangen voor wonen, werken en recreatie. Daarbij wordt voorbij gegaan aan de betekenis die stadsranden kunnen hebben voor een duurzame ontwikkeling van de regio en de kwaliteit van de leefomgeving in een gemeente.

Bovenlokale vraagstukken

Door stadsranden te beschouwen als aparte ruimtelijke categorie ontstaat een ander perspectief: de stadsrand als schakelgebied waar bovenlokale vraagstukken voor energie en klimaat, voedsel en natuur, mobiliteit en leefomgeving bij elkaar kunnen komen.

Onderling blijken stadsranden sterk te verschillen. In deze studie onderscheiden we vier stadsrandprofielen; stadsranden hebben allemaal een specifieke mix van rode en groene druk.

Stadsrandprofielen

Door de rode en groene druk te projecteren op stadsranden en met elkaar te vergelijken, ontstaat een beeld van de verwachte dynamiek in stadsranden en van de mogelijke opgaven die zich daarbij voordoen.

De rode druk voor verstedelijking is ingeschat door de lokale vraag naar woningen te berekenen die niet in de bestaande stad kan worden gerealiseerd. De groene druk is afgeleid uit restricties die voortkomen uit natuur- en landschapsbescherming en reserveringen voor natuurontwikkeling. Hoe meer restrictief beleid, des te groter de ‘groene druk’ tegen verstedelijking.

De spreiding van die stadsrandprofielen over Nederland volgt verschillende patronen, in onderliggende structuren van landschap, grondgebruik en beleid.

Grondposities

Ook qua verdeling van het grondbezit onderscheiden stadsranden zich van de stad en het landelijk gebied. Maar vooral in de grotere steden bezitten overheden (de gemeenten en het rijk) relatief veel grond, wat oploopt tot 70% van de totale stadsrand. Met elkaar kunnen zij een sterke regie voeren op het integreren van grote opgaven voor energie en klimaat met die voor woningbouw en leefbaarheid.

Gerelateerd

Over het onderwerp:

Brede welvaart

Materiële welvaart en ook zaken als gezondheid, onderwijs, milieu en leefomgeving, sociale cohesie, persoonlijke ontplooiing en (on)veiligheid.

Meer over brede welvaart