Bedrijvigheid en leefbaarheid in stedelijke woonwijken

Leefbaarheidsproblemen in stedelijke woonwijken, zoals overlast, verloedering, inbraken en leegstand van winkelpanden leiden ertoe dat bedrijven eerder uit deze wijken vertrekken, minder overlevingskansen hebben en worden geremd in hun groeimogelijkheden. Het verbeteren van de leefbaarheid kan dan ook een gunstig effect hebben op de bedrijvigheid in de wijk. Omgekeerd draagt meer bedrijvigheid in de wijk gemiddeld genomen niet bij aan een afname van leefbaarheidsproblemen, tenzij het kleinschalige detailhandel betreft. Deze conclusie trekt het Planbureau voor de Leefomgeving in het rapport 'Bedrijvigheid en leefbaarheid in stedelijke woonwijken'. Het planbureau onderzocht de relatie tussen bedrijvigheid en leefbaarheidsproblemen in 725 stedelijke woonwijken in heel Nederland. Daaronder vallen ook de veertig aandachtswijken van het kabinet.

Leefbaarheid van invloed op bedrijvigheid

De kwaliteit van de leefbaarheid van een wijk heeft invloed op de bedrijvigheid in die wijk. In wijken waar het goed gesteld is met de veiligheid en waar weinig verloedering, overlast en leegstand is, presteren bedrijven beter. Ook verhuizen bedrijven dan minder snel naar een andere locatie. Vanuit economisch perspectief is het dus goed om te investeren in de leefbaarheid. Niet alleen bewoners maar ook bedrijven hebben hier baat bij.

Oprichtingen van kleine winkels goed voor leefbaarheid

De invloed van bedrijvigheid op leefbaarheid is minder eenduidig. Het stimuleren van ondernemerschap en bedrijvigheid in een wijk kan een positieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid als het gaat om de oprichting van kleinschalige detailhandel, zoals een bakker of een boetiek. Kleine winkels hebben doorgaans veel klanten uit de buurt en vergroten zo ook de kans dat buurbewoners elkaar ontmoeten, wat de sociale cohesie in de wijk ten goede komt. De oprichting van andere typen bedrijvigheid (bijvoorbeeld een productiebedrijf, bouwbedrijf, horecaonderneming of grote supermarkt) leidt niet tot minder leefbaarheidsproblemen; zelfs eerder tot een toename van overlast en onveiligheid. Het stimuleren van bedrijven en ondernemerschap met als doel de leefbaarheid in de wijk te verbeteren, vergt dus maatwerk.

Aandachtswijken

De economische ontwikkeling van aandachtswijken blijft achter bij die van andere stedelijke woonwijken. Er worden in aandachtswijken wel meer bedrijven opgericht dan gemiddeld, maar het aantal bedrijfsbeƫindigingen is ook groter, bedrijven groeien minder hard en er vertrekken ook meer bedrijven uit deze wijken.

De studie 'Bedrijvigheid en leefbaarheid in stedelijke woonwijken' is tot stand gekomen door samenwerking van het Planbureau voor de Leefomgeving met de Universiteit Utrecht (Economische Geografie en Sociologie) en Atlas voor Gemeenten.

Auteurs

Raspe O, Weterings A, Berge M van den, Oort F van (PBL), Marlet G (Atlas voor Gemeenten), Schutjens V, Steenbeek W (Universiteit Utrecht: Economische Geografie en Sociologie).

Kenmerken

Publicatietitel
Bedrijvigheid en leefbaarheid in stedelijke woonwijken
Publicatiedatum
4 februari 2010
Publicatie type
Publicatie
Publicatietaal
Nederlands
Productnummer
187