Brede welvaart en mobiliteit

In deze notitie verkent het PBL wat het betekent als mobiliteit en mobiliteitsbeleid vanuit een bredewelvaartsperspectief worden beschouwd. Hieruit destilleren we zowel implicaties voor het mobiliteitsbeleid als de nieuwe kennisbehoefte die daaruit voortkomt.

Mobiliteit hangt zowel positief als negatief samen met brede welvaart

Het concept brede welvaart krijgt binnen en buiten Nederland steeds meer aandacht. Brede welvaart gaat over alles wat van invloed is op het welzijn van mensen, dus niet alleen materiële welvaart maar bijvoorbeeld ook gezondheid, veiligheid, opleiding, sociale verbanden, zingeving, zorg, persoonlijke ontplooiing, vrijetijdsbesteding en de kwaliteit van de leefomgeving. Mobiliteit levert een belangrijke bijdrage aan de brede welvaart van mensen. Het stelt hen in staat banen, voorzieningen en sociale contacten te bereiken en het kan een positieve bijdrage leveren aan hun fysieke en mentale gezondheid. Mobiliteit kan echter ook de brede welvaart verlagen, bijvoorbeeld door het veroorzaken van verkeersonveiligheid, geluidsoverlast, milieuvervuiling en klimaatverandering.

Brede welvaart als uitgangspunt nemen betekent dingen anders doen in mobiliteitsbeleid

Brede welvaart als uitgangspunt nemen heeft consequenties voor het mobiliteitsbeleid. Het huidige beleid is namelijk moeilijk verenigbaar met het bredewelvaartsperspectief. Beleidsmakers en bestuurders zullen voor uitdagende keuzes komen te staan. Uitgaan van brede welvaart betekent het meewegen van een breder scala aan aspecten. Maar ook dat rekening moet worden gehouden met de mate waarin mensen daadwerkelijk gebruik kunnen maken van vervoersaanbod en hoe de positieve en negatieve effecten van mobiliteit verdeeld zijn over verschillende groepen mensen. Bovendien is het belangrijk om de afweging tussen conflicterende belangen of behoeftes expliciet te maken en daarbij helder te zijn over de principes die gehanteerd worden. Een voordeel is dat er ook meer handelingsopties in beeld kunnen komen. Niet elk mobiliteitsprobleem behoeft namelijk een mobiliteitsoplossing.

Behoefte aan nieuw soort kennis

Het hanteren van een bredewelvaartsperspectief leidt ook tot nieuwe kennisbehoeften, zoals meer inzicht in de toegevoegde waarde van mobiliteit en bereikbaarheid aan de kwaliteit van leven. Ook is er behoefte aan kennis over de verschillen tussen bevolkingsgroepen en regio’s met betrekking tot de lusten en lasten van mobiliteit. Ten slotte vraagt deze benadering nieuwe indicatoren en methodes voor het afwegen én evalueren van beleidsmaatregelen en investeringsvoorstellen.

Auteurs

PBL Auteurs
Danielle Snellen Jeroen Bastiaanssen Maarten 't Hoen

Kenmerken

Publicatiedatum
2 november 2021
Publicatie type
Rapport
Aantal pagina's
39
Publicatietaal
Nederlands
Productnummer
3986