De voorgestelde luchtkwaliteitsrichtlijn: Beoordeling van het milieueffect van het door het Parlement geamendeerde voorstel, Beleidsbrief voor de milieucommissie van het EP

Nieuwe Europese fijnstofnormen mogelijk niet haalbaar

De Europese Commissie, het Europees Parlement en de Raad van milieuministers hebben de afgelopen maanden voorstellen gedaan voor het aanpakken van luchtverontreiniging in de Europese Unie. De voorgestelde fijnstofnormen lijken niet overal in Europa tijdig haalbaar. Dit komt omdat de plannen van de Commissie en het Parlement voor het terugdringen van de uitstoot van luchtvervuiling daarvoor niet toereikend zijn. Zelfs als in heel Europa alle mogelijke technische maatregelen worden ingezet en aanvullende maatregelen van kracht worden, zoals het weren van vuile auto’s en vrachtauto’s uit steden, is tijdige realisatie van de normen niet overal in Europa zeker. Ook de geboden uitstelmogelijkheden – derogatie – bieden geen oplossing. Overschrijdingen van de voorgestelde normen worden ook na 2020 verwacht in de Povlakte, de Benelux, het Ruhrgebied, Zuid- en Oost-Europa en diverse grote steden in andere landen.

Veelheid normen risico voor handhaving

De voorstellen behelzen een aantal normen voor dag- en jaargemiddelde concentraties voor de verschillende fijnstoffracties, PM₁₀ en PM_2.5. De normen voor PM₁₀ blijken in vervuilde, stedelijke gebieden nog steeds het strengst. Dit is niet in lijn met de opvatting van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dat de fijnere fractie van fijn stof (PM_2.5) het meest gezondheidsrelevant is. Alleen als natuurlijke bestanddelen van fijn stof buiten beschouwing mogen worden gelaten, bestaat een kans dat de door het Parlement voorgestelde grenswaarde voor PM_2.5 strenger blijkt te zijn. De veelheid aan voorgestelde normen levert risico’s op voor de implementatie en de handhaving.

Baten waarschijnlijk hoger dan kosten

Fijn stof in de lucht wordt onder andere in verband gebracht met aandoeningen aan luchtwegen en verkorting van de levensduur. Het lijkt erop dat de kosten van de plannen van de Europese Commissie en het Parlement om de emissie van luchtverontreiniging terug te dringen lager zijn dan de baten voor de gezondheid. De onzekerheden in dit soort berekeningen is echter groot.