Veenweidegebieden in transitie

Door de intensivering van de melkveehouderij en de toenemende verstedelijking staat de landschappelijke en ecologische waarde van de veenweidegebieden onder druk. Al decennialang wordt discussie gevoerd over de kwaliteit en toekomst van het Nederlandse veenweidegebied. Daarin spelen vier opgaven een rol: minder bodemdaling, klimaatmitigatie en -adaptatie, herstel en ontwikkeling van biodiversiteit en verstedelijking.

Martijn Beekman

In dit artikel betogen we dat de klimaatverandering leidt tot een herdefiniëring van klimaat- en biodiversiteitsdoelen en daarmee een ‘game changer’ is voor de toekomst van de veenweidegebieden in Nederland. Om serieus werk te maken van de klimaat- en natuurdoelen is een regionale én integrale aanpak nodig.

Voor het veenweidelandschap geldt dat we zullen moeten accepteren dat het in de toekomst langzaam zal veranderen. We kunnen wel het huidige historische landschap als uitgangspunt nemen voor de onvermijdelijke transities en aanpassingen. Daarbij is niet alleen sprake van een technische en een bestuurlijke opgave, maar evenzeer van een grote ruimtelijke ontwerpopgave. Er zullen mogelijk afwegingen gemaakt moeten worden tussen klimaat-, landschaps- en biodiversiteitsbeleid. Het veenweidelandschap zal hoe dan ook zowel innerlijk (functies) als uiterlijk (landschap) veranderen, maar in het licht van de historie van de veenweidegebieden, waarbij gebruik en beheer steeds werden aangepast aan veranderende omstandigheden, is dat niets nieuws.