Monitoring en Evaluatie Stikstofreductie en Natuurverbetering
Per 1 juli 2021 is de Wet stikstofreductie en natuurverbetering (Wsn) ingevoerd. Een consortium van PBL, RIVM en WUR monitort en evalueert op structurele basis het beleidsprogramma bij deze wet.
Het kabinet wil met het Programma Stikstofreductie en Natuurverbetering (PSN) het behoud en herstel van de beschermde natuur waarborgen en hiermee ook ruimte maken voor economische en maatschappelijke activiteiten. Dit doet het kabinet door een combinatie van bron-, natuurherstel- en ruimtelijke maatregelen. Het kabinet heeft doelen voor de reductie van de stikstofneerslag voor 2025, 2030 en 2035 in de Wet stikstofreductie en natuurverbetering vastgelegd. Het DG Landelijk Gebied & Stikstof (DG LG&S) van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft een consortium van PBL, RIVM en WUR verzocht om de voortgang van het beleidsprogramma op structurele wijze te monitoren en te evalueren. Het doel is informatie te leveren over de voortgang van het PSN en het bijdragen aan de bijsturing van beleid gericht op stikstof en natuur.
Laatste publicatie
Op 1 oktober 2024 is de nieuwe Monitor stikstofdepositie in Natura 2000-gebieden verschenen. Het RIVM laat in dit rapport de ontwikkeling van de stikstofdepositie op stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden zien. Tussen 2005 en 2022 kwam er in stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden ongeveer 20 procent minder stikstof terecht. Hierdoor komt in steeds meer delen van de stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden de stikstofdepositie onder de kritische waarde: tussen 2005 en 2022 steeg dat oppervlak van ongeveer 20 naar 28 procent. Dit betekent dat de stikstofneerslag in veel natuurgebieden nog te hoog is. Deze rapportage bevat geen nieuwe verwachtingen voor de toekomst; die maakt het RIVM om het jaar.
Publicatiereeks
Het consortium brengt vier verschillende rapportages uit met ieder een eigen verschijningsfrequentie. Het gaat hierbij om monitoring en evaluatie over zowel gerealiseerde als verwachte (beleids)ontwikkelingen:
- De eerste reeks rapporten van het consortium beschrijft de ontwikkeling van de stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden. Deze rapporten verschijnen jaarlijks.
- De tweede reeks rapporten beschrijft de voortgang en effecten van stikstofreductie- en natuurherstelmaatregelen van het PSN. Deze rapporten verschijnen om de twee jaar, voor het eerst eind 2023.
- De derde reeks rapporten evalueert sociaaleconomische effecten en doeltreffendheid en doelmatigheid van het PSN. Ook deze rapporten verschijnen tweejaarlijks.
- Ten slotte beschrijft de vierde reeks rapporten de landelijke staat van instandhouding en doelbereik in Natura 2000-gebieden, en het doelbereik op gebiedsniveau. Deze rapporten verschijnen om de zes jaar.
Projectorganisatie
Met deze reeks rapporten richt het consortium van PBL, RIVM en WUR zich op structurele informatievoorziening over zowel vastgesteld, voorgenomen als geagendeerd beleid. Analyses worden afgestemd met de – eveneens periodieke – Klimaat- en Energieverkenning. De consortiumpartners opereren op basis van gelijkwaardigheid. Een stuurgroep van drie betrokken sectorhoofden van PBL, RIVM en WUR fungeert als opdrachtgever. Er is een maandelijks accountoverleg met DG LG&S, de verzoeker van de studie. Daarnaast wordt een beleidsklankbordgroep van Rijk en provincies ingesteld en een maatschappelijke klankbordgroep. Deze groepen denken mee bij de verdere ontwikkeling van de monitoring en reflecteren op concept-resultaten. Op termijn wordt de monitor mogelijk uitgebreid naar de thema’s uit het Nationaal Programma Landelijk Gebied; hierover loopt een verkennning die niet binnen dit project valt.
PBL-dossier stikstof en natuur
Naast de rapporten van het programma Monitoriong en Evaluatie Stikstofreductie en Natuurverbetering brengt het PBL andere publicaties uit over het onderwerp stikstof en natuur. Deze vindt u in het PBL-onderwerp stikstof en natuur.