Sociaal-economisch beleid vanuit een bredewelvaartsperspectief

In deze notitie beschrijven het PBL en de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) welke keuzes spelen bij een sociaal-economisch beleid vanuit een bredewelvaartsperspectief. Door brede welvaart centraal te stellen in dit beleid ontstaat zicht op de samenhang tussen de vele verschillende zaken die allemaal het welzijn van de inwoners in de regio beïnvloeden. Zo wordt duidelijk waar politieke keuzes nodig zijn in wat zwaarder weegt voor het welzijn van de inwoners, nu en in de toekomst, en rekening houdend met de mogelijke consequenties voor inwoners in andere regio’s.

Welzijn in samenhang beschouwen

Het welzijn van inwoners in een regio hangt van veel meer af dan alleen hun inkomen. En veel van de verschillende aspecten die het welzijn beïnvloeden hangen met elkaar samen. Daarnaast kan het welzijn in het ‘hier en nu’ niet los worden gezien van toekomstig welzijn in de regio en van het welzijn van mensen in andere regio’s. Dit stelt beleidsmakers die het welzijn - en dus ook de sociaal-economische positie van inwoners - willen bevorderen voor een grote uitdaging.

Politieke keuzes noodzakelijk

In deze notitie beschrijven we hoe denken vanuit brede welvaart in (sociaal-economisch) beleid inzichtelijk maakt waar allemaal oog voor moet zijn bij het bevorderen van het welzijn. Tegelijkertijd maakt een bredewelvaartsperspectief ook duidelijk dat het onmogelijk is om alle aspecten van welzijn te bevorderen. Meer brede welvaart op het ene vlak betekent in sommige gevallen minder brede welvaart op andere vlakken. Brede welvaart bevorderen vraagt dan ook om politieke keuzes van bestuurders in wat zwaarder weegt.

Bredewelvaartsperspectief biedt houvast

Het expliciet maken van die keuzes en transparant communiceren over welke gevolgen een beleidsactie mag hebben op diverse andere terreinen is van belang voor beleid. Het vergroot de effectiviteit en legitimiteit van beleid. Voor beleidsmakers biedt het denken vanuit brede welvaart dan ook meer houvast en sturing, zowel bij het scherp krijgen van het doel van het door hen beoogde beleid als bij het nader uitwerken van de acties gericht op het realiseren van dat doel.

Aanvullende informatie en overwegingen

Naast duidelijkheid over de gewenste situatie, vraagt gericht (sociaal-economisch) beleid vanuit een bredewelvaartsperspectief om aanvullende informatie en overwegingen. Er is ook een scherpe analyse nodig van hoe het feitelijk gaat in de regio op de verschillende aspecten van brede welvaart en wat die uitkomsten veroorzaakt. Verschillen de feitelijke en de gewenste situatie dan is mogelijk overheidsingrijpen nodig. Dit hangt wel af van of de (decentrale) overheid dat verschil kan beïnvloeden én of overheidsingrijpen ook gewenst is. Tot slot maakt het onderscheid tussen brede welvaart ‘hier’ en ‘elders’ ook inzichtelijk waar - op een hoger beleidsniveau - coördinatie tussen beleid in verschillende regio’s noodzakelijk is om negatieve gevolgen van beleid in de ene regio voor andere regio’s en beleidsconcurrentie te voorkomen.

Auteurs

PBL Auteurs
Anet Weterings
Overige auteurs
Steven Brakman (Rijksuniversiteit Groningen)

Kenmerken

Publicatietitel
Sociaal-economisch beleid vanuit een bredewelvaartsperspectief
Publicatiedatum
6 maart 2023
Publicatie type
Rapport
Aantal pagina's
21
Publicatietaal
Nederlands
Productnummer
5146