Toekomstverkenning mantelzorg aan ouderen in 2040

Een verkenning van de regionale ontwikkelingen voor de komende 20 jaar

Dit rapport gaat in op de vraag of er voldoende mantelzorg zal zijn voor de groeiende groep ouderen vanwege de vergrijzing en schetst een beeld van de verhouding tussen het aantal gevers en het aantal ontvangers van mantelzorg. Hierbij is ook gekeken naar de regionale ontwikkeling. Door de vergrijzing wonen steeds meer ouderen in de toekomst zelfstandig. Wanneer zij zorg nodig hebben dan is mantelzorg daarvan een belangrijk onderdeel. Dit komt echter onder druk te staan doordat het aantal gevers van mantelzorg per zelfstandig wonende 75-plusser naar verwachting afneemt van bijna 5 in 2018 naar 3 in 2040.

Er is geconstateerd dat detailcijfers van de PBL/CBS Regionale bevolkings- en huishoudensprognoses tot 2050 die in 2019 en 2022 gepubliceerd zijn, onvoldoende betrouwbaar zijn. De prognoses voor het aantal inwoners per gemeente, provincie en COROP-gebied vallen wel binnen de berekende betrouwbaarheidsmarges. De detailinformatie (bijvoorbeeld naar leeftijdsgroep of naar huishoudens) niet. Daarom adviseren PBL en CBS om de detaillering uit deze regionale bevolkingsprognoses niet meer te gebruiken. Deze informatie is dan ook verwijderd van de PBL-websites en van StatLine. De gegevens over het totaal aantal inwoners per gemeente, provincie en COROP-gebied blijven beschikbaar.

In de publicatie Toekomstverkenning mantelzorg aan ouderen in 2040 zijn in de figuren in hoofdstuk 5 (figuren 5.4 tot en met 5.8) cijfers opgenomen, welke zijn gebaseerd op de CBS-PBL prognose (leeftijdsgroepen). Deze cijfers zijn onvoldoende betrouwbaar. De landelijke cijfers in de publicatie (dit betreft 5.1 tot en met 5.3) zijn wel voldoende betrouwbaar.

Minder gevers van mantelzorg beschikbaar voor ouderen

Tussen 2018 en 2040 stijgt naar verwachting de omvang van de groep ontvangers van mantelzorg onder de zelfstandig wonende 75-plussers met bijna 70%: van 230.000 in 2018 naar bijna 390.000 personen in 2040. Het aantal mantelzorg-gevers (van 4 uur of meer per week) aan 75-plussers neemt tussen 2018 en 2040 veel minder toe, namelijk met nog geen 7% (van 1,11 miljoen naar 1,18 miljoen). Waar in 2018 tegenover elke oudere die mantelzorg ontvangt nog bijna 5 gevers van mantelzorg zijn,  zullen dit er in 2040 nog slechts 3 zijn.

Regionale verschillen

In de stedelijke regio’s en de provincie Flevoland is de situatie gunstiger dan in regio’s aan de rand van Nederland. In 2018 staan in Flevoland tegenover elke ontvanger van mantelzorg nog 8 gevers. In Zeeuws-Vlaanderen zijn dat er slechts 4. In de toekomst zakt deze verhouding voor een groot deel van het land onder de 3, vooral in regio’s buiten de Randstad.

Auteurs

PBL Auteurs
Andries de Jong
Overige auteurs
Sjoerd Kooiker (SCP)
Debbie Verbeek-Oudijk (SCP)
Alice de Boer (SCP)

Kenmerken

Publicatietitel
Toekomstverkenning mantelzorg aan ouderen in 2040
Publicatiesubtitel
Een verkenning van de regionale ontwikkelingen voor de komende 20 jaar
Publicatiedatum
8 november 2019
Publicatie type
Rapport
Publicatietaal
Nederlands
Productnummer
3925