Kleine kansen - grote gevolgen

Nederland is een veilige delta en de kans op overstromingen is klein. Toch zijn in Nederland overstromingsrampen met vele duizenden slachtoffers niet uit te sluiten. De afgelopen twee jaar heeft het PBL op verzoek van het ministerie van Infrastructuur en Milieu uitgezocht welke mogelijkheden er zijn om de aantallen slachtoffers te beperken en de maatschappelijke ontwrichting van overstromingen tegen te gaan, mocht deze toch optreden.

Tot op heden gaat in het waterveiligheidsbeleid alle aandacht uit naar het voorkómen van overstromingen. In september 2014 presenteert het kabinet haar nieuwe strategie voor waterveiligheid waarin een visie over hoe in het nieuwe beleid het beperken van de aantallen slachtoffers en het tegengaan van maatschappelijke ontwrichting vorm gaat krijgen. De PBL-studie biedt hiervoor een aantal concrete handreikingen.

Mogelijkheden om de aantallen slachtoffers te beperken

Er zijn goede mogelijkheden om de aantallen slachtoffers sterk te beperken mocht een overstroming toch optreden. Dit kan door de veiligheidsnormen beter af te stemmen op de mogelijke aantallen slachtoffers en door de inzet van doorbraakbestendiger dijken. In aanvulling daarop zijn het aanpassen van de evacuatiestrategie en - daar waar nodig - het creëren van extra vluchtplaatsen belangrijke opties.

Vitale functies

De overheid kan de ontwrichting door overstromingen verder tegengaan door in beeld te brengen hoe vitale functies (zoals de energie- en drinkwatervoorziening, transport- en ICT netwerken) minder kwetsbaar kunnen worden gemaakt, zowel op nationaal, regionaal als lokaal niveau.

Communicatiestrategie

Tot slot: de Nederlandse burger is zich nauwelijks bewust van de overstromingsrisico’s en van de handelingsopties als het mis gaat. Dit vraagt een gerichte communicatiestrategie.

Achtergrondrapporten

Voor het rapport ‘Kleine kansen –grote gevolgen’ zijn een drietal achtergrondrapporten gemaakt.

  • Het rapport ‘Maatschappelijke ontwrichting door overstromingen voorkomen? (Deltares, HKV lijn in water en PBL) laat zien hoe het begrip groepsrisico als grondslag kan dienen voor het hoogwaterbeschermingsbeleid en welke opties er zijn om zo’n beleid vorm te geven.
  • In het rapport ‘Maatschappelijke ontwrichting en overstromingen(PBL) wordt, onder meer aan de hand van de methodiek van de Nationale Risico Beoordeling die wordt gehanteerd binnen de Nationale Veiligheid, het begrip maatschappelijke ontwrichting nader uitgewerkt en wordt aangegeven hoe het voorkomen van maatschappelijke ontwrichting vorm kan worden gegeven binnen het hoogwaterbeschermingsbeleid.
  • Het rapport Maatschappelijke ontwrichting door overstromingen in Europees perspectief (Blueland Consultancy in opdracht van het PBL) geeft een validatie van de Nationale Risico Beoordelingsmethodiek  aan de hand van de meest ontwrichtende overstromingen in Europa van de afgelopen tien jaar.

Auteurs

Joost Knoop, Willem Ligtvoet

Kenmerken

Publicatietitel
Kleine kansen - grote gevolgen
Publicatiedatum
26 mei 2014
Publicatie type
Publicatie
Publicatietaal
Nederlands
Productnummer
1031